Historia

« poprzednia strona   [1]  [2]  [3] 

Znaczna część wysiedlonych w czasie wojny nie wróciła już do swoich domów. Jedni pozostali na emigracji, innym zakazano nawet pobytu na terenie powiatu piaseczyńskiego. Taki los spotkał rodzinę Potulickich, którzy na zawsze opuścili swoją posiadłość w Oborach. W 1948 roku znalazł w niej siedzibę Dom Pracy Twórczej Związku Literatów Polskich. Miejsce w opustoszałych willach zajęli uciekinierzy ze zniszczonej Warszawy oraz przesiedleńcy z różnych stron kraju. Ci z właścicieli, którym udało się wrócić do Konstancina, musieli borykać się z problemem lokatorów z tzw. szczególnego trybu najmu. Brakowało mieszkań, więc w każdej willi kwaterowano po kilka lub kilkanaście rodzin. Rozpoczęło się niszczenie pięknych willi i wypielęgnowanych ogrodów.
I tak przed rokiem siedemdziesiątym zniknęły z Konstancina najbardziej charakterystyczne budowle symbolizujące czasy świetności: Kasyno oraz Stacja Kolejki, zlikwidowana została kolejka wąskotorowa, zatruto rzeki, konstanciński park zdziczał i zarósł krzakami, a w parku „Grapa” wybudowano osiedle bloków mieszkalnych.

Dygnitarze formujących się komunistycznych władz upodobali sobie wygody luksusowych, przedwojennych rezydencji. Tuż po wojnie, na Królewskiej Górze, powstała rządowa, niedostępna dla zwykłych mieszkańców dzielnica, otoczona wojskiem i zamknięta szlabanami. Zamieszkali w niej najwyżsi rangą przedstawiciele ludu pracującego miast i wsi, m.in.: Bolesław Bierut, Stanisław Radkiewicz, Jakub Berman. W następnych dekadach „władza” nadal wysoko ceniła sobie dogodne położenie oraz spokój i klimat Konstancina. Zamieszkali tutaj Władysław Gomułka, Józef Cyrankiewicz, a w latach siedemdziesiątych w Klarysewie wyszykował sobie rezydencję pierwszy sekretarz PZPR - Edward Gierek. Na jego życzenie zlikwidowano pobliską bocznicę kolejową, a pociągi z węglem dla Elektrociepłowni Siekierki mogły jeździć tylko w dzień. Węgiel na miejscowy skład, zwany „Żeberkiem” wożono z Piaseczna samochodami. Twórca „cudu” gospodarczego zażywał więc relaksu w ciszy i spokoju. Obecnie w tej rezydencji odbywają się posiedzenia rządu.
Okres powojenny to jednocześnie dalszy rozwój Konstancina jako uzdrowiska. W 1948 roku z ewakuowanego z Warszawy szpitala Św. Ducha utworzono Szpital Chirurgii Kostnej, późniejsze Stołeczne Centrum Rehabilitacji, w skrócie STOCER. Szpital kierowany początkowo przez Adama Grucę, a następnie Mariana Weissa, zasłynął w całej Polsce skutecznym leczeniem urazów narządów ruchu.

W latach 1962-75 otwarto w Konstancinie szpitale i ośrodki zajmujące się leczeniem schorzeń reumatologicznych, neurologicznych, kardiologicznych, lecznicę Ministerstwa Zdrowia i dwa sanatoria: „Przy Źródle” i „Warszawianka”. Budynki, w których mieści się oddział warszawskiego Instytutu Reumatologii wybudowano dzięki zaangażowaniu i wsparciu znanej z działalności charytatywnej Angielki - Sue Ryder, która uważała pawilon w Konstancinie za swój drugi dom. W 1997 jej fundacja wybudowała i wyposażyła kolejny pawilon na terenie szpitala neurologicznego.

W 1965 odkryto złoża leczniczej solanki, a w 1967 roku Konstancin uzyskał ponownie status uzdrowiska. W tym samym czasie utworzono jednolite administracyjnie miasto Konstancin-Jeziorna, w skład którego weszły: Chylice, Skolimów, Konstancin, Królewska Góra, Jeziorna i Klarysew.
Pod koniec lat siedemdziesiątych oddano do użytku tężnię solankową. W 1976 roku powstało Centrum Kształcenia i Rehabilitacji Inwalidów na Królewskiej Górze.

Po 1989 roku wraz ze zmianami gospodarczymi i ustrojowymi nastały lepsze czasy dla gminy Konstancin-Jeziorna. W 1990 roku rozpoczął działalność nowy samorząd lokalny, co zaowocowało inwestycjami miejskimi, zaniechanymi i nie wykonywanymi od lat. Konstancin z zacisznego i zapomnianego przedmieścia zmieniał się w małe, tętniące życiem miasto. Dynamicznie rozwijała się drobna przedsiębiorczość, powstały dziesiątki nowych sklepów, nowe placówki gastronomiczne i nowe pawilony handlowo-usługowe. Ulice zaroiły się od samochodów, a zaciszne dotąd uliczki zmieniły się w place budowy.
Wiele zabytkowych willi odzyskało starych lub znalazło nowych właścicieli, dzięki czemu znaczna ich część została odrestaurowana. Powstały dziesiątki nowych domów, a niektóre z nich wzniesiono na gruzach wyburzonych starych budowli. Na terenie gminy wybudowano siedzibę Polskich Sieci Elektroenergetycznych i Szkoły Amerykańskiej oraz kilka dużych osiedli. W miejscu spalonej i zrujnowanej "Szmaciarni" powstało nowoczesne centrum handlowe „Stara Papiernia”.
Konstancin zmienił charakter z letniska-uzdrowiska na luksusowe przedmieście-sypialnię Warszawy. Konstancin odzyskał też coś ze swojej przeszłości - bogatych posesjonatów. Nieprzypadkowo ulokowali tutaj swoje rezydencje przedstawiciele świata biznesu i finansjery. Szukając dostatecznie prestiżowego miejsca, odpowiadającego ich pozycji, trafiają, wzorem poprzedników sprzed z górą stu lat, do Konstancina.

Tomasz Marszał

Inne interesujące artykuły na temat historii Konstancina i okolic

Przywracanie pamięci o Łużycu

« poprzednia strona   [1]  [2]  [3]